Dit stuk staat ook op opiniestukken.nl
Wij Nederlanders zijn meesters in het vingertje. Anderen de les lezen en wijzen op gebreken. Dit is zeker geen slechte eigenschap. Dat Toneelgroep Amsterdam Russen wijst op misstanden in hun land is zelfs bewonderenswaardig. Er is iets bij een ander wat je moeilijk aan kunt zien en je zegt er wat van. Prima. Ook de vele protesten toen Poetin in Amsterdam was, waren erg goed.
Homo-emancipatie is belangrijk, zoals vele vormen van emancipatie dat zijn. Het kan al nuttig zijn vingers richting Bart Smit te wijzen als zij het seksisme uit de jaren vijftig weer naar een foldertje halen, voor het geval er echt mensen zouden kunnen zijn die nog zo roze-blauw denken. Je weet maar nooit. Emancipatie is nou eenmaal een strijd die nooit ophoudt.
Het nadeel van het vingertje is natuurlijk wel dat iedereen ze zelf ook terug krijgt. En dat is lastiger. Het vergt zelfreflectie. Je zal nu bijvoorbeeld maar een goed verdienende directeur zijn van een groot, succesvol, goed doel. Unicef Nederland bijvoorbeeld. Volgens onze economische marktwerking verdien je gewoon wat je moet verdienen als eindverantwoordelijke bij een enorm bedrijf, maar de vingertjes zeggen iets anders. Die beweren dat liefdadigheid op vrijwilligerswerk moet lijken.
Zo’n beetje al het onrecht in de wereld is te verklaren door economische verschillen. Marktwerking maakt veel kapot. Maar als je dit krachtige wapen gebruikt voor een goed doel, voelt het ineens nog fouter dan het al is. Elke euro die we in dit Noord-Europese land uitgeven draagt natuurlijk al bij aan het groter worden van de rijkdomskloof in de wereld. Of zouden onze koffie, thee, chocola, bananen, kleding en benzine gewoon uit Drenthe komen? Bij ons beland via mensen die stuk voor stuk van het begrip minimumloon hebben gehoord?
Toch verwachten we dat zogenaamde liefdadigheidseuro’s als in een sprookje alleen maar ongefilterd naar hulpbehoevenden gaan. Een denktrant waar ik me niet in kan vinden, maar voor de hardwerkende en terecht – om kwaliteit te waarborgen – goed verdienende organisaties wel iets om rekening mee te houden. Al die vingertjes houden ze vast scherp.
Als Nederlander ben ik natuurlijk ook erg van het vingertje – du-uh. Maar op een of andere manier krijg ik er meestal weer tientallen in mijn gezicht terug. Ik meen namelijk een emancipatiestrijd te zien in dit land waar geen begrip voor is. Niet zoals bij homo’s, vrouwen en goede-doelen-sprookjes in ieder geval. Iets wat continu als drijfzand wordt weggewoven, met een hele hand. Ik heb het over migranten. Geen zielige mensen verder, maar uiteraard wel net als vrouwen en homo’s bewust van hun recht op een gelijkwaardige plaats in onze maatschappij.
Een groep die verbijsterd naar Toneelgroep Amsterdam- en Bart Smit-reacties moet hebben gekeken. Zoveel verontwaardiging is hen hier nog nooit ten deel gevallen.
Voor een discussie over een slavenparodie in een jaarlijks kinderfeest moet je hier bijvoorbeeld al niet met je vingertje aankomen, dat wordt het liefst direct afgebeten. Ik weet al zeker dat deze figuur in november weer schaamteloos in de Bart Smit-folder staat, zonder dat een haan er naar kraait.
Mauro leek een tijdje terug voor asielzoekers wel een serieus glorieus mooi vingertjespunt te worden, maar ook dat was maar schijn. Ach ja, had hij maar een homo of vrouw moeten zijn. Wie weet dat ons vrijwilligerswerk hem op mysterieuze wijze op een dag nog bereikt.