Sinds 2011 heb ik veel geleerd van Zwarte Piet. Ik was toen al sinds mijn jeugd niet meer met hem bezig. Dat jaar werd iemand echter opgepakt vanwege een tekst op een T-shirt: Zwarte Piet is racisme. Tja, witte mensen die zich overduidelijke tot een Afrikaanse karikatuur laten omtoveren, dat roept uiteraard wat op. Ik was vooral geschokt door de onverschillige reacties op deze belachelijke behandeling vanwege een simpel kledingstuk. Maar ook in mijn omgeving leek het weinig mensen wat te doen.
Ik verdiepte me in het fenomeen en kwam tot de ontdekking dat de blinde vlek voor het racisme van Piet immens is. Men blijkt massaal bereid om hem met de grootst mogelijke onzin te verdedigen. Veel mensen denken bijvoorbeeld al dat kinderen iets met de discussie te maken hebben. Het is een feestje voor hen toch? Maar sinds wanneer bepalen kinderen een traditie, onze cultuur? En hoezo is een traditie een waterdicht argument om te mogen discrimineren? Stierenvechten, vrouwen besnijden, stemrecht voor alleen mannen zijn dan ook allemaal prima te verdedigen.
Bij het verdedigen van een traditie denken ook veel mensen dat de oorsprong uit lang vervlogen tijden oprakelen hout snijdt. Voor witten die een kroespruik opzetten en zich zwart verven, hoef je natuurlijk enkel wat kennis over ons slavernijverleden te hebben. Buitenlanders zien het direct. Op Schiphol zijn de hulpjes van Sinterklaas dan ook logischerwijs verboden. Maar wij zijn verblind en zien Zwarte Piet enkel als een soort feestdagensmurf.
Rationele argumenten hoor ik ook nooit. Het is puur emotie. Volwassen mensen die zich bijvoorbeeld wijsmaken dat een schoorsteenveger sprekend op een Surinamer lijkt. Of denken dat het feit dat mythische Wodan duivelfiguren als hulpjes had, een volstrekt legitieme reden is om een slavenparodie te scheppen. ‘Maar het was waarschijnlijk een Moor hoor’. O, dan is het goed joh. Alsof je met een Spanjaard over de zwarte kant van stierenvechten spreekt. Niet te doen.
Als een kinderfeestje al zo’n immense blinde vlek creëert in onze cultuur, hoe zit dat dan bij echt belangrijke dingen?
Onze geroemde tolerantie blijkt helaas niet meer dan onverschilligheid te zijn. Door Piet ontdekte ik namelijk ook dat:
- het woord allochtoon een typisch Nederlands verschijnsel is,
- alleen hier een term als Hallalwoning bedacht kan worden
- en dat het er helaas niet op lijkt dat Nederland binnenkort een niet witte Nederlander in het kabinet krijgt. Laat staan een Minister President.
Allochtoon
Als je je aan een willekeurige buitenlander vraagt de term allochtoon met één term in zijn of haar taal te vertalen, dan zal dat niet lukken. Alleen in Nederland ben je een buitenlander als je hier gewoon bent geboren, maar tenminste een van je ouders niet. Een buitenstaander in het land waar je bent geboren en getogen. Welkom in Nederland.
Er zijn ook maar weinig plekken in Europa waar zo duidelijk de verschillende etnische bevolkingsgroepen zijn aan te wijzen als hier. We wonen in getto’s. De witte kakkers wonen in Amsterdam Zuid of Centrum. De Marokkanen en Turken in Oost en de Surinamers in Zuid-Oost. Het mixt vergeleken met de ons omringende landen bijzonder slecht. Zelfs expats – veelal witte rijke allochtonen – klagen over het weinige contact dat ze hebben met Nederlanders.
Halalwoning
Ook een mooi voorbeeld geven de zogenaamde halalwoningen. Die waren eind 2012 in het nieuws. Een woningbouwvereniging hield rekening met potentiële bewoners, zoals ze dat altijd doen. In een wijk met veel Moslims waren er dus lichte aanpassingen in huizen, zonder dat niet-gelovigen, die er ook zouden kunnen gaan wonen, last zouden hebben.
Door dit halalwoningen te noemen was het uiteraard een inkopper om er een paar dagen later kamervragen over te horen. Van Witte Geert uiteraard. Een politicus die feilloos weet waar ik het over heb en hier heel sluw gebruik van maakt.
Dus als ook eind 2013 die Zwarte Pietdiscussie weer goed op gang komt, besef dan dat het uiteraard niet echt over een kinderfeestje gaat, maar over een spiegel van onze samenleving. Het zou best mooi zijn als die zwarte schmink uit het verkleedpartijtje verdwijnt. Toch is het misschien nog belangrijker dat het wat meer ogen opent. En anders schminken we de volgende Premier gewoon zwart.